Kunstappeltjes, zo werden gebedsnoten genoemd in de Middeleeuwen.
In een podcast van het Rijksmuseum worden Gebedsnoten bekeken en besproken door een vergrootglas. In de link onder de tekst hoor je Janine Abbring in gesprek met conservator beeldhouwkunst Frits Scholten over hoe deze kleine beeldhouwwerkjes zijn gemaakt en door wie en waar ze voor dienden. Een verslag waardoor je even wordt meegenomen naar de achtergrond, de geschiedenis, het hoe, wat en waar van dit veelbetekenend kunstwerkje. Het is zo klein dat je het gewoon in je handpalm of broekzak mee zou kunnen nemen. In het Rijksmuseum kun je twee gebedsnoten uit eigen collectie bewonderen.
Zo’n 40 jaar geleden had ik mijn eerste kennismaking met de gebedsnoot in het Rijks. Het heeft mijn levensloop op een heel bijzondere manier beïnvloed. De gebedsnoot is een voorwerp waar verschillende aspecten samenkomen: de geschiedenis en inhoud van het christendom, het hoogwaardige vakmanschap van de houtbewerker en de edelsmid, het gebruik door adel en geestelijke leiders, maar ook de zoekende eenling die stilte en contemplatie zocht en zoekt. Toen ik besefte hoe ik mij door dit kleinood verbonden voelde met gelovigen van alle tijden en met name de eerste gelovigen werd een droom in mij wakker. Om anderen hierin te laten delen ben ik zelf gebedsnoten gaan maken. In het onderzoek en verwerven van vaardigheden om dit te kunnen doen ben ik 15 jaar bezig geweest als sieraad-maker. Het werken met zilver, goud en edelstenen is naar het voorbeeld uit Exodus 31 waar door ik leer om te werken vanuit verbondenheid met de Schepper.
Wiebe van Dingen
Wat een mooi gesprek om te beluisteren over de gebedsnoten, zeg! Het blijft zo bijzonder hoeveel tijd ze vroeger konden steken in het maken van zo’n klein stukje kunst. Prachtig! Er komt een dag dat ik het toch ga proberen om er een te maken. Groet, Carlo.
Deze gebedsnoot raakt me. Ik hou van kleuren toch raakte het witte glas me. Moest denken aan reinheid en schittering. Terwijl ik dit nu typ bedenk ik dat mijn naam zoiets betekent. Direct even opgezocht en de betekenis is: Stralend en schitterend. Mooi toch. Ben er blij mee. Dank je wel, Wiebe! Warme groet, Bertine.